Travmanın ruhbilimdeki tanımı; canlı üzerinde beden ya da ruh bakımından etkili yaralanma tesiri bırakan bir yaşantıdır. Günlük hayatta pek çok bireyin sıklıkla kullandığı kelimeler arasında yer almaya başlayan travma, yalnızca stres düzeyini artıran olaylara verilen ad olarak da bilinmektedir. Buna karşın günlük hayatın düzenini bozan, hiç beklenmedik bir şekilde gelişen, korku, dehşet, endişe ve panik gibi durumlara neden olan olaylar ya da yaşantılar olarak da ifade edilebilmektedir.
Bir birey, kendisi için gerçek bir tehdit ile karşılaştığında, fiziksel hasara maruz kaldığında ya da bu duruma şahit olduğunda, bu sırada aşırı panik, endişe, çaresizlik ya da dehşet hissettiğinde, bu durum birey için travmatik yaşantı haline gelebilmektedir.
Bu gibi hadiselerde çoğunlukla sahip olunan gücü kötüye kullanma, güvene ihanet etme, çaresizlik, tuzağa düşme, kafa karışılıklığı, acı ya da kayıp gibi durumlar ile karşı kaşıya kalınabilmektedir. Travma, oldukça geniş bir tanıma sahip olurken, içeriğinde tek seferlik hadiselere, tekrarlayan ve süregelen hadiselere yer verilmektedir. Travmada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ise, yaşanılan bir şeyin travma olup olmadığına, yaşayan kişinin karar vermesidir. Çünkü psikolojik travma, olayı yaşayan kişinin algısı ve değerlendirmesi neticesinde tanımlanmıştır.
Travma Nedir?
Fiziki ya da psikoloji açısından beden ve ruhun bütünlüğünü tehdit eden ya da bozan olaylara travma adı verilmektedir. Bireyin yaşamına, inancına, vücut bütünlüğüne, sevdiklerine yönelik bir tehlike söz konusudur. Travma, genellikle hiç beklenmedik bir anda ve ne yapılırsa yapılsın karşı konulamayacak şekilde bütünlük ve süreklilik olarak kişinin varlığını dayandırdığı temel hayat felsefesine alınan bir darbedir. Bireye büyük ölçüde rahatsızlık ve zarar veren bu durumun tedavi edilmesi gerekmektedir.
Travma tedavisi, genellikle psikolog ya da psikiyatristler tarafından yürütülen ilaç tedavileri ya da terapiler ile gerçekleştirilmektedir. Bu doğrultuda tedavi yönteminin terapi mi, yoksa ilaç tedavisi mi olacağını, uzman psikolog tarafından, travma yaşayan kişinin durumuna göre belirlenmektedir.
Travma Çeşitleri Nelerdir?
Travmanın pek çok çeşidi bulunmaktadır. Örneğin; künt travma, psikolojik travma, blast yaralanma, multipl travma, post travmatik stres bozukluğu, yüksek basınç, yırtılma ve kavite oluşumu, travma çeşitleri arasında yer almaktadır.
Öncelikle psikolojik travmalarda, kişilerin yaşamı, vücut bütünlüğü ya da ruhsal dengesi için tehlikeli olan, ruhsal açıdan üstesinden gelme konusunda güçlük çektiği olaylar, deneyimler ya da durumlardır. Bireyin başından geçen olaylar nedeniyle meydana gelen stres, dayanabilme kapasitesinin üstene çıktığında, ruhsal travma yaşantısı oluşmaktadır.
Travma çeşitlerinden bir diğeri olan post travmatik stres bozukluğu, travma yaşanan olayının ardından, o olayın hayallerde ya da günlük hayatta tekrar tekrar yaşanması, olayı anımsatacak etkenlerden uzaklaşmaya çalışılan aşırı bir kaygı, uyarılmışlık ve irkilmeye kapsayan bir anksiyete bozukluğudur.
Multipl travma ise, birden fazla organın ya da sistemin hasar görmesi durumunu ifade etmektedir. Multipl travmanın görülen en sık sebebi ise trafik kazalarıdır.
Öte yandan travma çeşitlerinden penetran travmalar da, delici ya da kesici aletlerin yol açtığı bıçak yaralanmaları, ateşli silah yaralanmalarıdır.