Yazı İçeriği
Psikolog nedir ve ne tür bir eğitim alırlar?
Psikolog, insan davranışlarını, duygularını ve zihinsel süreçlerini bilimsel yöntemler kullanarak yorumlayan bir profesyoneldir. Uzmanlığı klinik psikoloji, gelişim psikolojisi, eğitim psikolojisi, endüstri-örgüt psikolojisi veya sağlık psikolojisi gibi alanlarda olabilir. Türkiye’de, Psikoloji alanında dört yıllık bir lisans derecesinin alınmasıyla başlar. Kurs süresince öğrenciler, dersler ve laboratuvar oturumları aracılığıyla psikolojinin genel teorilerini, araştırma yöntemlerini, istatistik ve psikometrik testleri öğrenirler. Vaka çalışmaları, test yönetimi ve test yorumlama alıştırmaları değerlendirme ve terapi yetkinliklerini geliştirir.
Lisans derecesini aldıktan sonra, klinik psikologların çoğu yüksek lisans veya doktora programı aracılığıyla eğitimlerini ilerletmeyi hedefler. İleri düzey programlardaki dersler bilişsel-davranışçı terapi (BDT), psikodinamik yönelimler, aile sistemleri terapisi, Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) ve oyun terapisi gibi daha derinlemesine müdahale stratejilerini araştırır. Zorunlu olan stajlar, uygulamalar ve saha yerleştirmeleri, kursiyerlere danışan görüşmeleri, klinik vaka sunumları yaptıkları ve etik kurallara uydukları uygulamalı deneyim kazandırır. Bu mezunlar ruh sağlığı kliniklerinde, hastanelerde, okullarda, özel kliniklerde veya kurumsal insan kaynakları departmanlarında çalışabilirler.
Psikiyatrist ve Psikolog Arasındaki Fark
“Psikolog” ve ‘psikiyatrist’ terimleri sıklıkla birbirlerinin yerine kullanılsa da, eğitimleri ve uygulama kapsamları farklıdır. Bir psikiyatrist, tıp fakültesine gitmiş ve ardından psikiyatri ihtisasını tamamlamış bir tıp doktorudur. Psikiyatristler ilaç reçetesi yazabilir ve ruh sağlığının biyolojik yönleriyle ilgilenebilirler. Tipik olarak şizofreni, bipolar bozukluk veya majör depresif bozukluk gibi ciddi akıl hastalıklarını farmakolojik ve terapötik müdahalelerin bir kombinasyonu yoluyla ele alırlar.
Öte yandan, bir psikolog psikoloji alanında akademik bir dereceye sahiptir ve tıp fakültesine gitmez. Psikologlar akıl hastalıklarını öncelikle psikoterapi ve davranışsal tedaviler yoluyla değerlendirir ve tedavi ederler. İlaç reçetesi yazamazlar ancak kapsamlı bir bakım planı sağlamak için psikiyatristlerle işbirliği yapabilirler. Örneğin, bir psikolog anksiyete için BDT sağlayabilir ve bir danışanı ilaç değerlendirmesi için bir psikiyatriste gönderebilir. Bu disiplinler arası uygulama, sağlığın psikolojik, biyolojik ve sosyal boyutlarını ele alır.
Ne Zaman Psikolog Aranmalıdır?
Duygusal dengeyi korumak ve yaşam memnuniyetini artırmak için bir psikoloğa danışmak önemlidir. Yaygın anksiyete, panik atak, sosyal fobi, obsesif-kompulsif alışkanlıklar, kronik stres, uyku bozukluğu, depresif ruh hali ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) psikoloğa başvurmanın yaygın nedenlerinden bazılarıdır. Klinik tanıların yanı sıra psikologlar iş yerinde tükenmişlik, ilişki sorunları, aile çatışmaları, yas, çocukların davranış sorunları ve öfke yönetimi sorunlarıyla da ilgilenir.
Ayrıca, mezuniyet, kariyer geçişi, taşınma veya ebeveynlik gibi yaşam geçişleri duygusal sorunları tetikleyebilir. Özgüveni düşük, motivasyon eksikliği olan veya hedef belirlemekte zorlanan bireyler danışmanlıktan destek alabilir. Bir psikolog, danışanların güçlü yönlerini ve değişim alanlarını belirlemelerine, öz farkındalıklarını artırmalarına ve başa çıkma mekanizmaları geliştirmelerine yardımcı olur. Önleyici bir bakış açısıyla, günlük stres yönetimini, karar verme sürecini veya kişisel gelişimini iyileştirmek isteyen herkes psikolojik hizmetlerden yararlanabilir.
İlk Psikolog Randevunuzu Almak, Nasıl Yapılır
Günümüzde internet, mobil uygulamalar ve kliniklerin web siteleri aracılığıyla bir psikologdan randevu almak her zamankinden daha kolay. Uzmanlık alanları ihtiyaçlarınıza uyan profesyonelleri (çift terapisi, çocuk ve ergen terapisi, anksiyete bozuklukları, vb) arayarak başlayın. Kimlik bilgilerini, deneyimlerini, terapötik yaklaşımlarını ve seans ücretlerini araştırın.
Telefon, e-posta veya web sitesi formu aracılığıyla randevu talep ederken, birincil endişenizden, tercih ettiğiniz seans sayısından ve bütçe kısıtlamalarınızdan kısaca bahsedin. Çoğu psikolog, yaklaşımlarını, seans sürelerini ve ücretlerini gözden geçirmek için 15 dakikalık ücretsiz bir danışmanlık hizmeti sunar. Seanslar genellikle 45-60 dakika arasında sürer. İlk seansta psikolog geçmişinizi, mevcut semptomlarınızı, isteklerinizi ve tedavi hedeflerinizi öğrenecektir. Ayrıca etik ve gizlilik konularında da bilgi alacaksınız. Hazırlık olarak, ifşa etmek istediğiniz düşünce, duygu ve davranışların son eğilimlerini yazmayı düşünün.
Psikologların Uzmanlık Alanları
Psikologlar, birden fazla terapi modelinden yararlanarak yaklaşımlarını her danışanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlar. Uzmanlık alanları şunları içerir:
Bireysel Terapi: Kişinin terapistle birebir yapılan ve en etkin olan terapi yöntemidir. Davranış problemlerini sonlandırmak veya sıkıntılarından kurtulmak isteyen kişiler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir.
Evlilik Terapisi: Sorunların kaynağının tek bir kişiye bağlı olmaması durumunda Uzmanlar gerek gördüğü taktirde bireysel terapileri evlilik terapisine dönüştürebilir. İlişkilerinde kendi başına sorun çözemeyen ve ilişkilerinin çıkmaza düştüğünü düşünen çiftler için ilişkilerini kurtarmak için kullanılan veya ilişkilerini daha düzenli ve ideal bir hale getirmek isteyen çiftler tarafından da tercih edilir.
Aile Terapisi: Çoğu zaman birbirlerinin davranışlarını değiştirmeye çalışan ve olduğu gibi kabullenmek yerine içinden çıkılamaz anlaşmazlıklara düşmüş aile bireylerinin birbirlerine olan saygısını arttırmak ve günlük ilişkilerini kuvvetlendirmek için kullanılır.
Çocuk Terapisi: Duygularını erken yaşta ifade etmekte zorlanan, erken yaşta davranış bozuklukları sergileyen, ailesiyle iletişim kurmakta zorluk yaşayan veya yaşadığı biyolojik değişikliklerinden dolayı sağlıklı ruh halinden uzaklaşan reşit olmayan hastalara alanındaki uzmanlar tarafından yapılan terapi yöntemidir. Erkan yaşta rahatsızlıkları saptanan çocukların sağlıklı birey olarak topluma karışabilmeleri en önemli faktördür.
Grup Terapisi: 8 ila 20 kişiden oluşan gruplardır. Motive kaynaklı veya sosyal iletişimi kuvvetlendirmek gibi sebeplerden ötürü bir araya gelen kişiler tarafından oluşturulan bireylerden oluşur.
Online Terapi: Bu tip terapi yöntemlerine de online terapi de denebilir. Biriyle birebir görüşmeye kendini hazır hissetmeyen hastaların veya göçmen olarak başka ülkelerde yaşayan fakat anadilde terapi olmak isteyen veya uzak mesafede oturan kişilerin tercih ettiği internet üzerinden yapılan tedavi yöntemidir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Psikoloğa danışmak aşağılayıcı bir şey mi?
Hayır. Kişinin ruh sağlığına özen göstermesi, bedenine özen göstermesi kadar önemlidir ve yardım istemek bir güç göstergesidir.
Seanslar ne kadara mal olur?
Fiyatlar uzmanlığa, deneyim seviyesine ve formata bağlıdır ve genellikle 50-120 USD arasındadır.
İlaç kullanıyorsam bir psikologla görüşebilir miyim?
Evet. Psikologlar ve psikiyatristler genellikle ilaç tedavisi ile terapiyi dengelemek için işbirliği yaparlar.
En uygun seans sayısı nedir?
Genellikle, danışanlar haftalık seanslarla başlar, ancak bu, bireysel ilerleme ve ihtiyaca bağlı olarak iki haftada bir veya haftada iki kez olarak değiştirilebilir.
Seanslar gizli midir?
Evet, gizlidir. Psikologlar etik ve yasal olarak danışanlarını gizli tutmakla yükümlüdür.
Hangi bölgelerde hizmet veriyorsunuz ?
Klinik Psikolog Mehmet Cem Yiğit’in ofisi Etiler‘de bulunmakta olup İstanbul – Beşiktaş, Bebek, Levent bölgesinde ulaşım sağlayabilirsiniz.
Psikolog Mehmet Cem Yiğit hakkında daha fazla bilgi almak için anasayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
