Başarısız olma, enerji ve güç kaybı, yıpranma ya da tatmin edilemeyen talepler neticesinde kişinin iç kaynaklarında ortaya çıkan tükenmişlik hali olarak tanımlanan tükenmişlik sendromu, duyarsızlaşma, duygusal tükenme ve kişisel başarı olmak üzere 3 farklı temel boyuttan meydana gelmektedir. Bu 3 temel boyut, kişinin hayatında meydana gelen değişimleri ifade etmektedir. Tükenmişlik durumu bir hastalık olmamakla beraber bir sendrom olarak nitelendirilmekte ve dolayısıyla tıbbi bir hastalık olarak kabul edilmemektedir. Öte yandan depresyon ile tükenmişlik iç içe geçebilirken, tükenmişlik depresyonu da tetikleyebilmektedir.
Tükenmişlik sendromu belirtileri fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak 3 farklı kategoride sınıflandırılmaktadır.
Zihinsel belirtiler;
- Daha önce severek yapılan faaliyetlerden oldukça çabuk bir şekilde sıkılma,
- Unutkanlık,
- Dağınıklık,
- Dikkat dağınıklığı,
- Karar vermede güçlük çekme
- Kararı erteleme eğilimidir.
Duygusal belirtiler;
- Yaygın bir hale gelen ümitsizlik hissi,
- Özgüven eksikliği yaşama,
- Yapılan eleştirilere tahammül edememe,
- Aşırı şüpheci davranma,
- Kendini değersiz hissetme,
- Oldukça sık hayal kırıklığı duygusuna kapılma,
- Çok fazla kaygılanma ve huzursuzluk halidir.
Fiziksel belirtiler ise;
- Enerji kaybı,
- Aşırı yorgunluk,
- Kalp çarpıntısı,
- Midede şişkinlik,
- Uyku problemleri,
- Devamlı olarak kabızlık ve hastalanma,
- Nefes darlığı ve yaygın bedensel ağrılardır.
Tükenmişlik Sendromu Ne Kadar Sürer?
Bu gibi sendromlara yakalanan kişiler tarafından en çok merak edilen konuların başında “Tükenmişlik Sendromu ne kadar sürer?” sorusunun cevabı gelmektedir. Tükenmişlik sendromunun süresi genellikle kişiden kişiye ve başa çıkma ya da tedavi yöntemlerine göre değişiklik göstermektedir. Tükenmişlik Sendromu tedavisi, alanında uzman olan psikolog ya da hekimler tarafından çeşitli yöntemler ile yürütülmektedir. Bu gibi durumlarda uzmanlar tarafından tükenmişliğin kaynağı incelenmekte ve buna göre terapi ya da ilaç tedavisi uygulanmaktadır.
Tükenmişlik Sendromunu Önlemek için Yapmanız Gerekenler!
Tükenmişlik Sendromu çözümü kısaca başa çıkabilme yolları ve alınan önlemlerden geçmektedir. Tükenmişlik sendromunun önlenebilmesi için alınacak olan tedbirlerin başında kişinin kendi bünyesine haddinden fazla yüklenmemesi ve dinlenmeyi bilmesi gelmektedir. Bunun ile beraber gerek çalışma hayatında, gerekse özel hayatında istemediği sorumluluklara hayır diyebilmesi, hayatı boyunca kendisi için gerçekçi hedefler koyup bu hedefler doğrultusunda ilerlemesi, mükemmeliyetçilik seviyesini düşürmesi, stresle başa çıkabilme yöntemlerini kullanması ve bunun gibi tedbirler alması gerekmektedir.