Düzen Takıntısı Mısınız, psikoloji literatüründe bir tür anksiyete ya da obsesif kompülsif bozukluk (OKB) olarak ifade edilmektedir. Bireyi devamlı olarak tekrar eden düşüncelere ve davranışlara maruz bırakan düzen takıntılığı, kontrol altına alınamayan ve strese neden olan obsesyonlar ile rahatsız etmektedir. Bu hastalığın sebep olduğu anksiyete de bireyin yapması gereken ritüelleri yerine getirme ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Üstelik günlük hayatını da her yönden olumsuz olarak etkilerken, genellikle bireyler yaptıkları davranışların saçma olduğunun farkında olsa da, bu davranışlarını engelleyememekte, önüne geçememektedir.
Düzen takıntılığında ya da başka bir deyişle takıntı hastalığında bireyler objeleri devamlı düzeltmekte, fakat buna rağmen memnun olmamaktadır. Her ne kadar bazı insanlarda düzen durumu normal olarak kabul edilse de, bazı insanlardaki denge uçları aşırı derecede kaymakta ve bu durum psikolojik bir hastalık haline gelmektedir.
Düzen Takıntılığı ve Belirtileri
Genel olarak bakıldığında obsesif kompülsif bozukluk (OKB) belirtileri;
- Devamlı olarak objelerin yerini değiştirmek,
- Objeleri düzeltmek,
- Objelerin simetrisine dikkat etmek,
- Temizlemek,
- Aşırı derecede şüpheci olmak ve bir şeyleri sürekli düzeltme ihtiyacı duymak,
- Ocak, kapı kilit gibi şeyleri devamlı kontrol etmek,
- Belirli bir sıraya göre yemek yemek,
- Akıldan çıkmayan, uykuyu dahi bölebilecek güçte ufak tefek ayrıntılara takılmak,
- Değersiz eşyaları toplayıp biriktirmek,
- Günlük işleri yerine getirirken içinden ya da yüksek sesle sayı saymak,
- Belirli cümleleri, kelimeleri ya da duaları tekrar etmek gibi durumlardır.
Tüm bunların yanı sıra pek çok duruma karşı korkulu ve şüpheli yaklaşmak ya da bu korkudan dolayı yaklaşmamak da takıntı hastalığının bir belirtisi olarak gösterilebilmektedir.
Düzen Takıntılığından Nasıl Kurtulabilirsiniz?
Düzen takıntılığı gibi bir obsesif kompülsif bozukluktan (OKB) kurtulabilmek, ne yazık ki pek de kişinin kendi kendine başarabileceği bir durum değildir. Obsesif kompülsif bozukluğu olan hastaların hem günlük yaşamı, hem de aile yaşantısı olumsuz yönde etkilendiğinden, genellikle aile desteği ile beraber tedaviye başvurmaktadır. OKB tedavisinde kullanılan yöntemler ise genellikle ilaç tedavisi de psikoterapidir.
OKB ile ilgili daha detaylı bilgi için “Obsesif Kompülsif Bozukluk Nedir?” başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.
İlaç tedavisinde, çoğu zaman depresyon için kullanılan serotonin geri alım inhibitörleri kullanan obsesif kompülsif bozukluk hastaları, tedaviden olumlu yanıt aldığında uzun vadede takıntı ve takıntıların vermiş olduğu rahatsızlıktan kurtulabilmektedir. Uzman gözetiminde başlatılan ilaç tedavisi, başarılı sonuçlar alma konusunda etkilidir.
Bir diğer yöntem ise psikoterapidir. Bilişsel davranışçı terapi standart olarak geliştirilen bir tedavi yöntemi olurken, bu yöntem sayesinde hastalar şartlı tepkilerini kırmakta, korkuları ile yüzleşmekte ve bu sayede olumsuz sonuçların ortadan kalmasını, anksiyetesini keşfetmesini ve nasıl mücadele edebileceğini öğrenmektedir.
Psikologdan Destek Alabilirsiniz!
Düzen takıntılığı genellikle kendiliğinden geçebilecek türde bir sorun olmadığından mutlaka profesyonel bir destek alınması gereklidir. Bu durumda yardım alınacak olan uzman ise psikologdur. Psikologlar genellikle hastalarına bilişsel davranışçı terapi uygulamakta ve sorunların uzun vadede ortadan kalmasına, daha sağlıklı ve takıntısız bir hayat yaşamalarına yardımcı olmaktadır.