Çoklu Kişilik Bozukluğu Gelişim Süreçleri ve Yaşamı
Çoklu kişilik bozukluğu, son yıllarda oldukça sık duyulan bir kavramdır. Kişinin bilinç seviyesinde birbirleri ile aynı olmayan asgari iki kişiliğe sahip olması ve bu kişilikler arasında yapılması ile karakterize olmuş bir psikolojik rahatsızlık olarak tanımlanan çoklu kişilik bozukluğu, tek bir beden birden fazla kişi olarak da nitelendirilmektedir. Örneğin; çoklu kişili bozukluğu olan bir kişi asıl 60 yaşında bir doktor olurken, bilinç seviyesinde 20 yaşındaki bir pop sanatçısı ya da 15 yaşındaki bir ergenin kişiliğine de sahip olabilmektedir. Çoklu kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle sahip olduğu diğer kişiliklerin farkında değildir. Dolayısıyla kişinin yaşamış olduğu kısa süreli hafıza kayıpları, bulunduğu yere nereden, nasıl ve ne zaman geldiğini bilmemesi ya da ani duygu değişimleri, çoklu kişilik bozukluğu belirtileri olarak gösterilebilmektedir.
Çoklu Kişilik Bozukluğu Nedir?
Çoklu kişilik bozukluğu oldukça kritik bir durumdur. Çoklu kişilik bozukluğu olan bir kişi, iki ya da daha fazla kişiliğe, kimliğe bölünebilmektedir. Çoklu kişilik bozukluğunda yaşanan hafıza kayıpları, normal bir unutkanlık olarak açıklanamayacak derecede farklılık göstermektedir.
Çoklu kişilik bozukluğu çoğu zaman birbirinden farklı kişilere gruplanmadan ziyade bir tür parçalanma olarak görülmektedir. Hastalık neden olduğu problemler bir nesnenin ya da medikal durumun psikolojik etkilerinden oldukça uzaktır. Konu ile alakalı bazı açıklamalarda bulunan uzmanlar bu hastalığa sahip olan kişilerin bir hayli kolay bir şekilde hipnotize edilebildiğini, semptomlarının iyatrojenik olduğunu, yani terapistin tavsiyeleri karşısında ortaya çıktığını söylemektedir. Bunun dışında bazı beyin görüntülemelerinde çoklu kişilik bozukluğu olanların kişilik geçişleri ile alakalı verilere ulaşıldığı bilinmektedir.
Çoklu kişilik bozukluğu tedavisi, psikolog ya da psikiyatristlerin uygulamış olduğu uzun süreli psikoterapiden geçmektedir. Tedavinin amacı, farklı kişiliklerin parçalanarak tek bir kişilikte toplanmasıdır. Çoklu kişilik bozukluğu tedavisi için herhangi bir ilaç mevcut olmazken, hekimler antidepresan, sakinleştirici özellikteki ilaçları hastalığın semptomlarını hafifletmesi için önerilebilmektedir.
Çoklu Kişilik Bozukluğu Neden Olur?
Çoklu kişilik bozukluğu nedenleri genellikle travma ya da sarsıntıdan kaynaklanmaktadır. Özellikle çocukluk döneminde bilincin yeni oluşmaya başladığı ya da henüz oluşmadığı süreçte travmalar yaşayan kişilerde görülen çoklu kişilik bozukluğu değişiklik gösterebilmektedir. Bazen bu hastalığın nedenleri yürütülen yoğun tedavi ve terapi seanslarının neticesinde belirlenebilirken, bazense herhangi bir neden bulabilmek mümkün olmayabilir.
Çoklu Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Çoklu kişilik bozukluğu olan kişilerin sahip olduğu kişilik sayısı en az 2 en fazla 100’ün üzerinde olabilmektedir. Bu sayının genellikle 10’a kadar olduğu gözlemlenirken, kişiliklerin minimum ikisi kişinin davranış modelleri üzerinde kontrol yetkisine sahiptir. Karakterlerin her birinin kendi öyküsü, kişisel görüntüsü, davranış modelleri, fiziksel özellikleri ve bir isme mevcuttur. Bu hastalık ile yaşamını sürdüren kişilerin zaman, mekanlar, insanlar ve olaylar ile alakalı zihninde büyük boşluklar bulunmaktadır. Bu nedenle çoklu kişilik bozukluğu belirtilerinin en önemlisi, hafıza kayıplarıdır. Farklı kişilikler farklı olayları hatırlarken, genellikle pasif karakterlerin hafızaları daha kısıtlıdır.