Yoğun stres ve etkin mücadele edememenin bir yansıması şeklinde görülen Tükenmişlik Sendromu, duygusal anlamda tükenme ve duyarsız bir hale gelme boyutlarında yaşanmaktadır. Tükenmişlik sendromu nedir diye merak eden kişiler bu psikolojik rahatsızlık hakkında detaylı bilgi edinmek istemektedir.
Tükenmişlik Sendromu Nedir?
“Tükenmişlik sendromu nedir?” sorusuna yanıt arayanlar için tükenmişlik sendromu, kişinin duygusal çöküntü yaşaması, duyarsızlaşması ya da düşüş gösteren başarma motivasyon duygusuna bürünmesi halidir. Gerek duygusal, gerekse fiziksel kayıplar, kişinin ümitsizliğe, çaresizliğe düşmesine, özgüven eksikliği yaşamasına, duygusal ve zihinsel açıdan tükenmesine sebep olmaktadır.
Tükenmişlik sendromunu anlamadan önce kişinin stresin ne olduğunu anlaması gerekmektedir. Günümüzde pek çok kişi, stresin avuç içi terlemesi, mide rahatsızlıkları ve bunun gibi görülebilen, hissedilebilen bir durum olduğunu düşünmektedir. Fakat stres oldukça sinsi bir problem olmakla beraber kişinin hayatına herhangi bir belirti göstermeden girmektedir.
Tükenmişlik, aşırı ve uzun süreli stresin sebep olduğu zihinsel, duygusal ve fiziksel bir bitkinlik olarak tanımlanmaktadır. Kişinin kendini kötü ya da bulanımda hissetmesi halinde ve devamlı olarak gelen taleplere cevap verememesi halinde ortaya çıkmaktadır.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromu belirtileri çeşitlilik göstermektedir. Zihinsel ve duygusal açıdan görülebilen tükenmişlik sendromu belirtilerinin başlıcaları; aşırı yorgunluk ve enerjisizlik hali, midede şişkinlik, kalp çarpıntısı, sık sık kabız olma ya da hastalanma, uygu problemi, uyumakta ve uyanmakta güçlük çekme, solunum problemleri yaşama, özellikle sırt ve baş olmak üzere yaygın görülen bedensel ağrılardır.
Tükenmişlik sendromunun zihinsel belirtileri; daha önce zevk alınan, mutlu olunan aktivite ya da faaliyetlerden hemen sıkılma, unutkanlık, dikkat dağınıklığı ve dalgınlık, kara vermede güçlük çekme ya da karar verme durumunu ertelemedir.
Öte yandan tükenmişlik sendromunun duygusal belirtileri ise; yaygın olarak ümitsiz olma hissi, kendini değersiz hissetme durumu, eleştirileri kesimlikle kabul etmeme ve katlanamama durumu, özgüven eksikliği problemleri, sık sık hayal kırıklığı duygusuna kapılma, aşırı derecede şüpheci davranma, yoğun kaygılanma ve huzursuzluk halidir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Günümüzde uygulanmakta olan standart bir tükenmişlik sendromu tedavisi mevcut bulunmamaktadır. Son zamanlarda bilinen pek çok ünlü psikiyatri kliniği, tükenmişlik sendromu ile alakalı uzmanlık kazanırken, bu gibi ruhsal çöküntüler yaşayan kişiler, özel eğitimli terapistler tarafından terapi alabilmektedir. Bu terapistler ise genellikle psikoterapi eğitimi alan uzman hekimler ve psikologlardır.
Tükenmiş sendromu genellikle kişinin durumuna göre ilaç tedavisi ya da psikoterapi tedavisi yöntemleri ile tedavi edilebilirken, bu gibi durumlarda kişinin bu rahatsızlık ile mücadele edebilmesi daha değerlidir. Tükenmişlik sendromunun içinde olan bir kişinin durumunu fark etmesi ve kendisi için zaman ayırması gerekmektedir.
Öte yandan genellikle uzmanlar tükenmişlik sendromuna yakalanmamak adına kişilere çeşitli önlemler almasını tavsiye etmektedir. Örneğin; kişinin bu hastalığa yakalanmadan önce, iş ve aile hayatında suçluluk duygusuna kapılmadan yüklenmek istenilmeyen sorumluluklar için hayır denilebilmesi, stres oluşturan durumlar ile karşılaşıldıkça güçlü ve zayıf yönlerinin öğrenilerek başa çıkma yöntemleri geliştirilmesi gibi öneriler yapılmaktadır.
