Şizoid kişilik bozukluğu, günümüzün en önemli kişilik bozukluğu türlerinden biridir. Çevresindekilerle yakın ilişki kurmaktan çekinen ve duygularını ifade etmede problem yaşama ile karakterize olan şizoid kişilik bozukluğu, bireyleri daha çok yalnız kalmaya itmekte ve sosyallikten uzaklaştırmaktadır.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Nedir?
Psikolojik bir problem olan şizoid kişilik bozukluğuna sahip olan bireyler, genellikle yalnız kalmayı istemekte ve hayatlarının tümünü buna göre şekillendirmektedir. İnsanlarla iletişimin en az olduğu sektörler tercihlerinde bulunması, şizoid olan kişilerin en belirgin özelliklerinden olurken, aynı zamanda insan ilişkilerinin en az olduğu sektörler, bu kişilerin yöneldiği sektörlerdir. Örneğin; bu kişiler, bilgisayar mühendisliği, programcılığı ve yazılım mühendisliği gibi uzaktan yürütülebilecek iş ve meslekleri tercih etmektedir.
Bireyin sosyal ilişkilerden kendini men ettiği genel bir şablon olarak nitelendirilen şizoid kişilik bozukluğu, genellikle bireylerin yetişkinlik döneminde ortaya çıkmakta ve çeşitli şekillerde kendini göstermektedir.
Şizoid kişilik bozukluğu nedenleri, çoğu zaman bireyin çocukluk dönemlerine kadar dayanabilmektedir. Çocukluk döneminde yeteri kadar ilgi görmeyen ve psikolojik sorunlarla büyüyen bireyler, yetişkinlik dönemindeki ilişkilerinde iletişimin çok da gerekli olmadığı düşüncesine sahip olmaktadır. Aile içerisindeki bozuk iletişim ve yalnızlıkla büyüyen çocuklarda görülen şizoid kişilik bozukluğu, bireyin yetişkinlik döneminde mutlaka tedavi edilmesi gereken bir bozukluktur. Bu bozukluğun tedavisi ise psikologlar tarafından yürütülmektedir.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Olanların Özellikleri
Şizoid kişilik bozukluğu olanların özellikleri, kişiden kişiye değişiklik gösterebilirken, bu özellikler genel olarak;
- Üstünlük hissi,
- Narsizim,
- Duygu yitimi,
- İçe dönüklük,
- Kendini dış dünyaya kapama,
- Yüzeysel ilişkiler kurma ve geri çekilme gibi durumlardır.
Şizoid kişilik bozukluğuna sahip olan bireyler, yaşamını planlamak yerine zaman bırakmayı tercih etmekte ve bu zaman akışı içerisinde sürüklenme eğilimi göstermektedir. Pozitif ya da negatif olmak üzere her türden duyguları kısıtlı olarak yaşadıklarından en önemli olaylara dahi pasif tepkiler veren bu kişiler, düz bir birey olarak ifade edilmektedirler.
Cinsel açıdan herhangi bir işlevsel bozukluğu yaşamayan bu kişiler, bun rağmen çoğunlukla duygusallık ve sorumluluk gerektiren ilişkilerden uzak durmakta, yüzeysel ve anlık ilişkiler yaşamaktadır. Oldukça nadir aktivitelerden zevk almak, yalnızca yakın akrabaları ile yakın ilişki kurmakta, çevresindekilerin övgü ve eleştirilerine ilgisiz kalmakta, daha çok tek bir aktiviteye yönelmekte, duygusal bakımdan kopuk, soğuk ve tek düze devam eden duygulanım yaşamak, yine bu kişilik bozukluğuna sahip olanların özellikleri arasında yer almaktadır.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kadınlara kıyasla erkeklerde daha fazla görülen şizoid kişilik bozukluğu, tedavi edilmediği takdirde uzun yıllar boyunca devam etmektedir. Dolayısıyla şizoid kişilik bozukluğu tedavisi oldukça önemlidir.
Şizoid kişilik bozukluğunun tedavisinde uygulanan yöntem genellikle psikoterapi üzerinedir. Genellikle şizoid kişiler tedaviyi kendiliğinden kabul etmezken, bu durumda terapiyi uygulayan psikologların hastaya güven vermesi gerekmektedir. Tedavi genellikle bireyin anlamlı ilişkiler kurup kuramayacağının belirlenmesi ile gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla önce hastanın istekleri ve korkuları üzerine çalışmalar yürütülmekte, hastanın terapiye sadık kalması durumunda da kısa süre içerisinde neticelendirilebilmektedir.