Halk arasında paranoyak olarak bilinen paranoid kişilik bozukluğu, garip olmayan bir kurgu ve oldukça başarılı bir şekilde düzenlenen düşünce şekliyle, çevresinde bulunan hemen hemen her kişiden şüphelenme durumu olarak tanımlanmaktadır. Çoğunlukla savunmacı bir kişiliğe sahip paranoid kişilik bozukluğu olan kişiler, diğer pek çok ruhsal problemi olan kişilere kıyasla daha farklı davranış şekilleri sergilemektedir. Dolayısıyla dışarıdan bir göz olarak durumun farkına varıp tanı koyabilmek mümkün olmazken, ancak uzman psikologlar tarafından yapılan detaylı incelemelerin ardından tanı koyulabilmektedir. Bu rahatsızlıkla alakalı olarak bilinen en belirgin paranoid kişilik bozukluğu belirtileri, kişinin birbirinden farklı pek çok şüphe geliştirerek bu şüphelerini karşısındakine oldukça mantıklıymışçasına anlatabilmesi ve karşısındakini ikna edebilmesidir. Bunun ile beraber bu rahatsızlığa sahip olan kişiler şiddet eğilimi de gösterebilmektedir.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?
Paranoid kişilik bozukluğunun anlaşılabilmesi için bazı belirtilerin görülmüş olması gerekmektedir. Örneğin; bu kişiler, yeterli bir nedene dayanmadan başkalarının kendisini sömürdüğünden, kandırdığından ya da zarar verdiğinden şüphelenebilmekte ya da oldukça alıngan, saldırgan bir tutum sergilemektedir. Bunun ile beraber dostlarının, iş arkadaşlarının kendisine karşı güvenilirliğinden şüphe etmek, devamlı olarak kin beslemek, kendisine yapılan haksızlıkları asla affetmemek, ifadelerinin kendisine karşı kötü amaçla kullanılacağını düşünmek ve herhangi bir sebep olmaksızın eşinin ya da yakınlarının kendisine karşı sadakatsiz olduğunu düşünmek gibi şüpheler de, paranoid kişilik bozukluğu belirtileri arasında yer almaktadır.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Paranoid kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler, bu rahatsızlığını genellikle kabul etmemekte ve inkar etmektedir. Dolayısıyla bir profesyonelden yardım alma fikirlerini de red cevabı ile geri çevirmektedirler.
Paranoid kişilik bozukluğu tedavisi, süreci oldukça zor işleyen tedavilerden biridir. Bu gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde tercih edilen ikincil tedavi yöntemi farmakolojik yöntem olurken, en temel ve birincil tedavi yöntemi ise psikoterapi olarak bilinmektedir. Fakat her ne kadar psikoterapi birincil yöntem olsa da, paranoid kişilik bozukluğu tedavisinde bu rahatsızlığa sahip olan kişinin terapiye katılımı oldukça düşük ihtimallerle gerçekleşmektedir. Öte yandan olumlu bir sonuç alınabilmesi için uygulanan psikoterapilerin yıllara dayanan oldukça uzun bir süre düzenli bir şekilde devam etmesi gerekmektedir. Çünkü bu gibi kişilik bozukluklarında ilaç tedavisi pek sonuç vermezken, terapilerle düşünce ve davranış biçimlerini düzeltebilmek mümkündür.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Diğer pek çok kişilik bozukluğu türlerine göre paranoid kişilik bozukluğu, tedavisi en zor olan psikolojik rahatsızlıktır. Bunun nedeni ise tüm kişilik bozukluklarını ortak belirtilerinden biri olan paranoyak olan kişilerin rahatsızlığını kabul etme ve bir uzmandan gerekli profesyonel desteği almayı inkar etme durumu paranoid kişilik bozukluğunda daha fazladır. Dolayısıyla tedaviye başlama süreci de, terapi süreci de uzun yıllara yayılabilmektedir.
Bunun ile beraber paranoid kişilik bozukluğu tedavi edilmezse, ömür boyu devam edebilmekte ve kötü sonuçlar doğurabilmektedir. Özellikle de şiddet eğilimi olan paranoyaklar tedavi edilmediğinde intihar, cinayet ya da bunun gibi pek çok kötü sonuca sebebiyet verebilmektedir.