Narsist kişilik bozukluğu, psikoloji alanında kişilik bozukluğunun en sık görülen türlerinden biridir. Narsist kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle ben merkezci olmakta, kibirli davranışlar sergilemekte ve kendisine aşırı derece hayranlık duymaktadır.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?
Narsist kişilik bozukluğu olan bireyler, çevresindeki insanların düşüncelerine ve taleplerine karşı herhangi bir ilgi göstermeyen bireylerdir. Başkalarının yaşadıklarına ve yaşattıklarına karşı ilgisiz kalan, kendini aşırı derecede beğenen, devamlı olarak ön plana çıkmaktan hoşnut olan bireyler bir narsist kişilik bozukluğu hastası olup, narsist olarak adlandırılmaktadır. Narsist olan bireyler empati duygusundan yoksun olurken, bu nedenle de başlarını anlayamamaktadır.
Psikoloji alanında uzman olan psikologlar tarafından yapılan tanımlamalara göre, narsist kişilik bozukluğu olan bireylerin tanı özellikleri; dramatik, artistik ya da atletik başarılar şeklinde ifade edilmektedir. Narsist olan bireyler her ne kadar kendisiyle oldukça alakalı görünse de, aslında kendisini oldukça değersiz, aşağılık hissetme eğilimi göstermektedir. Kesinlikle eleştiri kabul etmeyen bu bireyler, etrafındaki kişileri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaktan hoşlanmaktadır.
Narsisistik Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Narsist kişilik bozukluğu nedenleri pek çok duruma ya da olaya dayanabilmektedir. Narsist olan bireyler genellikle erken çocukluk dönemlerinde kişiliklerinin oturması ve bütünlüklerinin sağlanması ya da korunması adına etrafından alacağı tepkilere muhtaç olmaktadır. Ebeveynlerinden yeteri kadar sevgiyi, ilgiyi ve sıcaklığı görmeyen çocuklar, duygusal gelişimini yüzeysel bir şekilde tamamlamaktadır. Özellikle anne ya da babasının gözünde kendini fark ettiremeyen çocuklar, ebeveynin imgesinden mahrum kalmaktadır. Ebeveynlerin çocuğun özelliklerini devamlı olarak yüceltmesi, öz benlik duygusunun beslenmesine neden olurken, bu durum da aynı zamanda narsist kişilik bozukluğu nedenleri arasında yer almaktadır.
Çocukluk döneminde yaşanan travmalar, gelişimi olumsuz yönde etkileyen faktörler olarak ifade edilmektedir. Aile bireylerinden herhangi birinde narsist kişilik bozukluğunun olması, ilerleyen dönemlerde çocuklarda da ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Narsisistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Bir kimsenin narsist olup olup olmadığının anlaşılabilmesi için bu psikolojik probleme yönelik en az 5 semptomun bir arada görülmesi gerekmektedir. Narsist kişilik bozukluğu belirtilerine örnek gösterilecek olursa;
- Kişinin başkalarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanması,
- Çevresindekilerin duygularını anlama konusunda herhangi bir çaba sarf etmemesi,
- Empati duygusundan uzak olması,
- Başkalarını kıskanması ya da başkalarının kendisini kıskandığını düşünmesi,
- Kendisini devamlı olarak ön plana çıkarması ve kendisine her şeyden çok değer vermesi,
- Kendisinin sınırsız güzelliğe, zekaya, güce ve kusursuzluğa sahip olduğunu düşünmesi,
- Bulunmaz hint kumaşı olduğunu sanması,
- Kendisinin toplumdan ayrıştırılacak bir kişi olduğunu düşünmesi, narsist kişilik bozukluğu belirtilerindendir.
Bu gibi semptomlardan en az 5’inin bir kimsede görülmesi halinde narsist kişilik bozukluğu tanısı koyabilmek mümkündür. Bu tanı, ancak uzman psikologlar tarafından konulabilmektedir.
Narsist kişilik bozukluğu olan kişilerin tedavisi de, yine bu alanda uzman olan psikologlar tarafından yürütülmektedir. Narsist olan kişilerin tedavisi, kendilerini mükemmel zannetmeleri nedeniyle oldukça güç olurken, uygulanan tedavi yöntemleri genellikle terapi ağırlıklı olmaktadır.
