Tükenmişlik Sendromu Tedavisi ve Süresi bu problemi yaşayan her birey için sıklıkla sorulan bir sorudur. Kişinin stres karşısında etkili bir mücadele gösterememesinin bir neticesi olarak görülen tükenmişlik sendromunda, duyarsızlaşma seviyesinde bir duygusal tükenme yaşanabilmektedir. Genel anlam itibari ile tükenmişlik kavramına bakıldığında, kişinin tükenmişlik ile karşı karşıya olduğunu düşündürücü bazı belirtileri içerisinde dahil etmek mümkündür. Bu durumda tükenmiş sendromu belirtileri duygusal, fiziksel ve davranışsal olmak üzere 3 ana başlık altında incelenebilmektedir. Tükenmişlik sendromu tedavisi de bu türler göz önünde bulundurularak yapılmaktadır.
Tükenmişlik sendromu kişilerde davranışsal, bedensel ya da davranışsal bazı belirtiler ile kendini belli etmektedir. Bu belirtilerde gözlemlenen değişiklikler tükenmişlik sendromunda etkili olmaktadır. Örneğin; yaş, cinsiyet, karakter, sahip olunan değerler, çalışma süresi, sosyal destek şeklindeki bireysel ve sosyal nitelikler, iş yükü, işteki kontrol seviyesi, kişinin çalıştığı yere karşı olan aidiyet duygusu gibi etkenler de tükenmişlik sendromunun daha şiddetli ya da daha hafif yaşanmasında etkili olmaktadır.
Tükenmişlik sendromu belirtilerinin davranışsal olanlarında aşırı duyarlılık ve ani tepki, sinirlilik, katı kurallılık, devamlı olarak görülen bir suçlama ve savunma durumu, sabırsızlık gözlemlenmektedir. Bu sendromun bedensel belirtilerinde ise enerji kaybı, kronik yorgunluk, uyku problemleri, nefes daralması, mide sorunları gözlemlenmektedir.
Tükenmişlik Sendromu Tanısını Kim Koyar?
Tükenmişlik sendromu, kronik bir hale gelen ve tüm alanlarda yaygınlaşan bir çöküntüyü ifade etmektedir. İnsanların gücünü emip tamamen tüketin bir süreç neticesinde gerek bedensel, gerekse ruhsal çöküntünün meydana geldiği bir rahatsızlık olarak tanımlanan tükenmişlik sendromu pek çok nedene dayanmaktadır. Kişinin oldukça uzun bir süre haddinden fazla ağır bir ruhsal yükü taşımış olmasından meydana gelebilen tükenmişlikte bu yük çeşitli semptom ve şikayetlerden oluşabilmektedir. Mesela; bireyin özel hayatında ya da iş hayatında yaşamış olduğu problem ve başarısızlıklar, kendisinden beklenen ve talep edilen iş yükünü yerine getirme zorunluluğu, zor bir ayrılık sürecinden geçmek ve bunun gibi çeşitli durumlar tükenmişlik sendromuna neden olabilmektedir.
Bu dönemde tükenmişlik sendromu şüphesi bulunması durumunda, diğer pek çok ruhsal rahatsızlıklarda olduğu üzere hastalığın tanısını koyabilmek için bu alanda uzman olan hekim ya da psikiyatrlar tarafından hasta ile özel görüşmeler yapılmakta ve hasta değerlendirmeye alınmaktadır. Gerekli inceleme ve değerlendirmelerin ardından tükenmişlik sendromu bulgu ve semptomlarına rastlanılan hastalarda hastalığın tanısı koyulmakta ve buna göre bir tedavi planı oluşturulmaktadır.
Tükenmişlik Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tükenmişlik sendromu tedavisi için standart bir yöntem bulunmamaktadır. Son dönemlerde tükenmişlik sendromunun daha sık görülmeye başlaması ile beraber bu alanda uzmanlaşmış pek çok klinik mevcutken, bu kliniklerde genellikle tükenmişlik sendromunun tedavisi terapi yolu ile yapılmaktadır. Bu alanda uzman eğitimi alan psikolog ve hekimler tarafından yürütülen terapilerde, hastalığın sebepleri araştırılmakta ve analizleri yapılmaktadır. Tükenmişlik sendromunda tedavisi için uygulanacak olan terapi yöntemleri ise bireysel psikoterapi, bilişsel davranış terapisi ve grup terapisidir. En uygun tedavi yöntemine hekim ile beraber hasta tarafından karar verilmektedir.
Kliniklerde uygulanan bu tedavilerin temel adımları ise; bireysel terapi, bilişsel davranış terapisi, grup terapisi, psikanaliz, stres yönetimi kursları, jacobsen progresif kas gevşetme tekniği gibi rahatlama teknikleri, yoga ve pilates gibi aktif rahatlama teknikleri, sanat terapisi, ergoterapi, sosyal terapi, spor ve hareket terapisidir. Bu gibi terapi yöntemleri sayesinde hastanın belli bir müddet sonrasında rahatlayarak yeniden enerji toplaması ve eski yaşam kalitesini yeniden elde etmesi sağlanmaktadır.
Tedavi Süresi Ne Kadardır?
Tükenmişlik sendromunun tedavisi için temel olarak bakıldığında farklı tedavi yöntemleri kullanılabilmektedir. Uygulanan terapi, kişinin tükenmişlik düzeyine ve görülen semptomların sayısına göre kliniğe yatırılarak ya da yatırılmadan yapılabilmektedir. Dolayısıyla tükenmişlik sendromu tedavi süresi hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Öte yandan tükenmişliğin ağır olarak yaşanması halinde antidepresan gibi ilaçlar ile de tedavi uygulanabilmektedir. Bu gibi durumlarda hekimler, ilaç tedavisine başlanılıp başlanmayacağına hasta ile beraber karar vermektedir.
Tükenmişlik Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tükenmişlik sendromu, bireylerde hem fiziksel anlamda, hem de ruhsal anlamda çöküntülere neden olmaktadır. Dolayısıyla tükenmişlik sendromu tedavi edilmezse kişide daha ciddi problemlere yol açabilmektedir. Bu gibi durumlarda tükenmişlik haline müdahale edilmediği takdirde kişi, aşırı yorgunluk, bağışıklık sisteminde problemler, kalp hastalıkları, strese bağlı hastalıklar, depresyon, alkol ve madde bağımlılığı, kaybı bozuklukları, ilişkilerde problemler, bağışıklık sisteminin zorlanması ve bunun ile paralel olarak vücut direncinin düşmesi gibi durumlar ile karşı karşıya kalabilmektedir.